بررسی نظام های رتبه بندی دانشگاهها: یک رویکرد انتقادی

نویسندگان

محمدرضا زارع بنادکوکی

محمد علی وحدت زاد

محمد صالح اولیاء

محمد مهدی لطفی

چکیده

امروزه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در توسعۀ کشورها نقشی اساسی دارند. به دلایل متعددی ازجمله تقاضای گسترده برای تحصیلات تکمیلی، سیستمهای آموزشیِِِِِِِِِِِِِِِِِ نوین، بین­المللی شدن صنعت آموزش­ عالی و ایجاد دانشگاههای کارآفرین و نوآور رقابت بسیار نزدیکی در این صنعت به­وجود آمده است. به­طوری­که این رقابت منجر به بهبود کیفیت آموزشی، ارتقا عملکرد دانشگاهها، توسعۀ مبتنی بر دانش، دستیابی به منابع بیشتر و جذب سرمایه­های فکری بهتر شده است. یکی از روشهای تعیین جایگاه دانشگاهها، نظامهای رتبه­بندی است که در طول زمان با تغییرات زیادی مواجه بودند. در این مقاله، ابتدا نحوۀ شکل­گیری و ویژگیهای نظامهای معتبر رتبه­بندی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در ادامه، با­توجه­به مزایای رتبه­بندی دانشگاهها و مراکز آموزشِ ­عالی، با  رویکردی انتقادی به بررسی چالشهای اساسی پیش­رو در نظام­های رتبه­بندی، شاخصها و روشهای اندازه­گیری داده­ها پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می­دهد که نظامهای رتبه­بندی موجود جامع نبوده و عمدتاً با مشکلاتی در زمینه­های سنجش کیفیت، نمایش رشد یا افول، وزن­دهی معیارها، اثر متئو، اعتبارسنجی، جامعیت، وضوح، تحرک و بالندگی، تعمیم­پذیری و محدودیت زبان مواجه هستند. درنهایت، با­توجه­به اینکه هرساله دانشگاههای ایران توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام رتبه­بندی می­شوند، معیارهای این نظام نیز مورد­مطالعه قرار گرفته و پیشنهادهایی برای رفع کاستی­ها ارائه شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی شاخص های ارزیابی دو نظام رتبه بندی مجلات سالمندی

مقدمه: پایگاه گزارش استنادی مجلات (JCR) و پایگاه سایمگو (Scimago) دو نظام رتبه بندی بین المللی مجلات علمی هستند که می توانند به محققین در انتخاب مجلات مناسب برای چاپ مقالاتشان کمک کنند.  روش: این مطالعه توصیفی همبستگی و با استفاده از روش شناسی علم سنجی انجام شد. منابع جمع آوری اطلاعات، گزارشات رتبه بندی مجلات علمی سالمندی برگرفته از دو ابزار تحلیلی پایگاه های استنادی تامسون رویترز و اسکوپوس به...

متن کامل

بررسی انتقادی مدیریت دانشگاه‌ها در دستیابی به رتبه برتر در رتبه بندی های جهانی

    هدف پژوهش حاضر بررسی انتقادی مدیریت دانشگاه­ها در دستیابی به رتبه برتر در رتبه­بندی های جهانی است که از رویکرد تحقیق کیفی از نوع تحلیل انتقادی بهره­گرفته است. شرکت­کنندگان در تحقیق، افراد صاحب­نظر در  موسسه پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه تهران، موسسه آموزش عالی بیمه اکو، دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه فنی و حرفه­ایی بود. شرکت­کنندگان 16 نفر از افراد ...

متن کامل

بررسی تطبیقی نظام های بین المللی رتبه بندی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی

رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی به منظور نشان دادن جایگاه رقابتی آنها در تمامی حوزه‌ها و یا در موضوع‌های خاص بوجود آمده است. اولین رتبه‌بندی بین‌المللی دانشگاه‌ها در سال 2003 توسط دانشگاه شانگهای‌ جیاتانگ چین و به منظور بررسی وضعیت دانشگاه‌های این کشور در مقایسه با دانشگاه‌های فعال در سطح بین‌المللی منتشر شد. با توجه به استقبال گسترده از نتایج حاصل از این رتبه‌بندی، در سال‌های بعد سازما...

متن کامل

رویکرد فازی رتبه بندی اثرگذاری اجزای سرمایه فکری بر عملکرد یک دانشگاه

داراییهای نامشهود بیانگر تمام داراییهایی هستند که در ترازنامه منعکس نمی شوند، اما منبعی برای خلق ارزش محسوب شده که منجر به مزیت رقابتی پایدار می شوند.در اقتصاد نوین، سرمایه فکری تحت عنوان دارایی‌های نامشهود توصیف شده است که می‌توان آن را به عنوان منبعی برای مزیت رقابتی پایدار به کار گرفت تا جایی که سازمانهای پیشرو در اقتصاد مدرن آنهایی هستند که با اتکاء به سرمایه فکری به خلق ارزش می‌پردازند. از...

متن کامل

آسیب شناسی نظام های رتبه بندی دانشگاه ها از منظر اسناد فرادستی آموزش عالی کشور

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه شاخص‌ها و معیارهای نظام‌های رتبه‌بندی با مفاهیم و الزام‌های اسناد فرادستی آموزش عالی کشور و بررسی میزان تناسب مدل‌های رتبه‌بندی جهت رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران است.   روش‌شناسی: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تطبیقی انجام شده است. در این پژوهش با مطالعه شاخص‌ها و معیارهای 12 نظام رتبه‌بندی دانشگ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه آموزش مهندسی ایران

ناشر: فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران

ISSN 16072316

دوره 17

شماره 65 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023